بهترین مرجع مسجد غدیر باباعلی مشهد

امامزاده علی ‌اکبر، روستایی از توابع قسمت مسجد غدیر بلوار معلم مشهد مرکزی شهرستان آرادان در استان سمنان است که دارنده زیارتگاهی به همین اسم میباشد. گنبد اساسی زیارتگاه در زمان ایلخانی تشکیل شده و رواق های پیوست و هشتی ورودی آن مرتبط با روزگار قاجار میباشد. ‏حرم و ضریح با نمای آجری تشکیل‌شده و فاقد تزئینات کاشی میباشد. گنبد آن دو پوششی بوده و به صورت ششی ضلعی در نصیب تحتانی و استوانه ای در نصیب فوقانی داراست. این گنبد به مدل معماری سنتی تاسیس شده است. مقبره دارنده بعدها ۸*۹ ‏و دیوار درون آن از زمین به ارتفا ع ۵۰ سانتی متر سنگ کاری گردیده و سایر تا پایین گنبد سپید کاری میباشد.

از چهار جبهه بخش تحتانی گنبد مشرف‌ مسجد غدیر فلاحی مشهد به مقبره نورگیرهای گچی تعبیه ‌گردیده اند. در اواسط بقاع نیز بارگاه چوبی مشبکی به ارتفاع ۲.۶ و پهنا ۲.۲ بر روی قبر گچی قرار گرفته که نسبت به تشکیل داد بارگاه مطلا و بده بستان آن، مبادرت گردیده‌است. صحن امامزاده دارنده بعد ها ۶۴×۵۸ بوده و صحن بقاع در سال ۶۸ با سنگ به طور حصیری مفروش گردیده است. بخش باقیمانده بقاع امامزاده نیز به تازگی تسطیح و بخشی از آن به طور قبرستان همگانی درآمده میباشد. در سمت راست هشتی نیز یک مسجد وجود دارااست و در کنار آن‌ یک پله میباشد که به پشت ‌بام مسجد مردانه متصل می‌شود و در سمت چپ تراس مسجد بابا غدیر مشهد نیز مسجد زنانه قرار گرفته میباشد. در اواسط تراس دو ردیف آهنی عمل نهاده ‌گردیده است، در جلوی درب ورودی امامزاده فضای بزرگی وجود دارااست که در طرفین آن یک‌سری دکاکین ساخته‌ گردیده که اینک استعمال چندانی ندارد و فضایی از آن به‌ تیتر مسجد مورداستفاده قرار می‌ گیرد. در اواسط آن درب نسبتاً بزرگی وجود داراست که محوطه را به صحن امامزاده رابطه می ‌دهد، در مدخل آن هشتی جالبی به دیده می ‌خورد که مرتبط با زمان قاجار میباشد. مساحت عرصه امامزاده حدود ۳۳۰۰ متر مربع است. حالت مکانی
مقبره امامزاده علی اکبر (ع) در جنوب آرادان و ۱۴ کیلومتری جنوب شرقی گرمسار، در قریه امام زاده علی اکبر واقع گردیده‌است. به‌این مقبره می اقتدار از سمت جاده گرمسار به آرادان دسترسی یافت که در سه رویکرد روستای یاتری علیا وارد روستا گردیده و میدان دوم روستا به سمت راست میدان ادامه داده تا به قریه امامزاده علی اکبر برسیم. مسجد بابا قدرت مشهد جاده منتهی به مقبره دارنده آسفالتی نسبتا مطلوب میباشد و زائران و مراجعه کنندگان و ساکنان محل، از آب لوله کشی و برق شهری برخوردار میباشند.

مقبره روحانی صفی از مهـم تـرین اثرها تاریخی مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد شهر اردبیل و از بناهای آرامگاهی تاریخی کشور‌ایران عصر صفویه میباشد که از حیث معماری و کاشی کاری از شاهکارهای سده هشتم هجری و سال های بعد از آن بوده میباشد.

مقبره روضه خوان صفی الدین اردبیلی (کاخ روحانی صفی) از دید معماری و هنرهای اسلامی حائز اهمیت و قیمت خاصی میباشد. این حرم از اثرها قرن هفتم هجری بوده و به‌تدریج پیشرفت یافته و به احوال فعلی درآمده میباشد. بنای نام برده، آغاز خانقاه و محل سکونت روضه خوان و کانون صوفیان و مریدان وی بود البته بعد از وی، روحانی صدر آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد الدین آن را به طور بقعـه در آورد.

تاریخچه مقبره روحانی صفی (کاخ روضه خوان صفی)
دسته حرم روضه خوان صفی الدین اردبیلی، بوسیله صدرالدین موسی ( ۷۰۴-۷۹۳ق ) تأسیس شد. در زمان صفويه، واحدهایی به طور قسمت های الحاقی به دسته گذشته اضافه و به مناسبت رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد ارادت شایان توجهی که حاکمان صفوی به جد خویش داشتند، برای تزیین و تکامل این سازه، اهتمام و دقت کافی داشتند.

مقبره روضه خوان صفی الدین اردبیلی (کاخ روحانی صفی) آغاز منزل مسکونی روحانی بود که بعداز وفات روضه خوان ( ۷۳۵ ق )، توسط فرزند او شالوده گذاری شد و پاد شاه عباس نیز بناهای مهمی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد به‌این مجموعـه افـزود و اصلاحاتی در آن جاری ساختن بخشید.

بنای امامزاده اسحاق دارنده بقاع ای ساختمان بلند مسجد غدیر بلوار معلم مشهد مانند میباشد و مدل ساختمان آن مانند بناهای بعد از ظهر سلجوقیان در نصفه قرن هفتم هجری قمری میباشد که در بعد از ظهر صفویه نقشه گنبد به طور کنونی در آمده و درگاههای آن تنگ و کوتاه میباشد . عنایت این سازه به انگیزه آجرها و کاشیهای فیروزه ای روی بقعه میباشد که دارنده خطوط بسیار خوشگل میباشد. دربین این حرم ضریحی میباشد چوبی و مشبک و باطن آن مرقدی میباشد از ۵ جهت مرتب به کاشی های خشتی مربع مستطیل که دارنده قیمت تاریخی میباشد.

ورودی مهم به سازه از روش یک تراس بسیار بلند و رفیع قابلیت‌پذیر میباشد که در ضلع شمالی دارنده چند حجره ‌میباشد که خالق ، این سازه را با یه خرده چرخش مسجد غدیر فلاحی مشهد در جهت شمالی جنوبی تاسیس کرده ‌میباشد . در تراس شمالی که بزرگترین حیاط میباشد کاشیهای هشت گوش فیروزه‌ای خشتی سه سانتیمتری نقش بسته گردیده ‌میباشد و کتیبه جانور در‌این تراس زیبایی این حرم را دو چندان کرده ‌میباشد . گنبد منزل نیز که بر روی پلان مربع تشکیل‌شده‌ میباشد با صورت و ظواهر خوشگل به طور قوس عرقچین درآمده ‌میباشد که‌این گنبد جزء گنبدهای عصر صفویه میباشد . در راس گنبد واژه و کلمه جلاله “الله” و در حوالی آن ، طرح‌های گیاهی نقش گردیده‌ میباشد ، لوح روی قبر ، ۱۲ کاشی با مسئله لاجوردی میباشد که به خط ثلث روی آن نام صاحب و مالک قبر را نوشته‌اند .

حیاط شرقی که روی آن با گچ مسجد بابا غدیر مشهد پوشانیده گردیده ‌میباشد با ترسیم بندی در دو کناره سازه تاسیس گردیده ‌میباشد . تراس مرکزی نیز دارنده ۱۴ رواق میباشد که از روش شمال به آن رویه دارااست . میان بقاع امامزاده ضریحی چوبی و مشبک قرار داشته ‌میباشد (فعلا بارگاه تازه جایگزین بارگاه کهن گردیده ‌میباشد) . نسب امامزاده سید اسحاق با سه واسطه به موسی کاظم می‌رسد . این امامزاده در اولِ جاده ساوه – قم در ضلع شرقی میدان سرداران ساوه جای دارد .

بنای این امامزاده در شرق ساوه در اولِ جاده آسفالته ساوه به قم جای‌دارد. درین امامزاده فرمانروا سید اسحاق از نوادگان امام موسی کاظم (ع) مدفون میباشد. بنای فوق دارنده مقبره ای ساختمان بلند مانند میباشد و مدل ساختمان آن مانند بناهای بعد از ظهر سلجوقیان در نصفه قرن هفتم میباشد و در بعدازظهر صفویه نقشه گنبد به مسجد بابا قدرت مشهد طور کنونی در آمده و قاعده گنبد از درون و بیرون برجی و درگاه های آن تنگ و کوتاه میباشد.

امامزاده علی‌اکبر گرمسار، یکی‌از مشهورترین مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد امامزاده‌های شهرستان گرمسار میباشد که در روستای امامزاده علی اکبر دهستان داورآباد از توابع قسمت آرادان در ۱۴ کیلومتری جنوب شرقی گرمسار جای دارد. بنابر آنچه که نوش‌آذر اسدی در کتابش در زمینه ی این سازه نوشته میباشد، این سازه بسیار سابق بوده و به روایتی بنای بقاع مرتبط با عصر صفویه هست. بقاع طاق مرتفع محکمی داراست و درون طاق و روی گنبد سپید میباشد. بقاع امامزاده علی‌اکبر محوطه‌ای داراست که طاق‌هایی از آجر و گل در حوالی آن سازه نموده‌اند. مقبره و ضریح آرامگاه با نمای آجری تشکیل‌شده و فاقد هرگونه تزیینات آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد کاشی است.

معماری سازه
گنبد آن دارنده دو پوشش بوده و به مدل معماری سنتی و به صورت شش ضلعی نصیب تحتانی و نصیب فوقانی استوانه‌ای تجدید بنا شد‌ه‌است. مقبره آن دارنده بعدها ۸×۹ متر و دیوار درون آن از زمین با طول ۵۰ سانتی‌متر سنگ‌کاری گردیده و سایر تا پایین گنبد سفیدکاری میباشد. در اواسط مقبره بارگاه چوبی مشبک به ارتفاع ۲/۶۰ و پهنا ۲/۲۰ بر روی قبر گچی وجود دارااست. قبر فاقد هرگونه سنگ و کتیبه بوده و دارنده ابعادی به ارتفاع ۲/۳۰ و پهنا و طول ۱/۲۰ متر هست.

در میانه حیاط آرامگاه دو ردیف آهنی رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد فعالیت نهاده شد‌ه‌است. در میانه آن درِ بزرگی وجود داراست که محوطه را به صحن امامزاده رابطه می دهد که در ورودیِ آن هشتی جالبی دیده می شود که مرتبط با زمان قاجاریه میباشد. در سمت راست هشتی یک مسجد وجود داراست و در کنار آن یک پله میباشد که به پشت بام مسجد متصل می‌گردد. کف هشتی با قلوه سنگ مفروش گردیده است.

با وجود عمر و عدم نگهداری، این سازه همچنان پابرجاست و نوشته‌های آن را تا اندازه‌ای با سهولت می‌قدرت خواند. از متن نوشته‌ها اینگونه برمی‌آید که سازه در طول فرمانروا طهماسب صفوی ایجاد شده است.

روش دسترسی به امامزاده علی‌اکبر
نشانی :استان سمنان، گرمسار، قسمت آرادان، شهر شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد رادان، دهستان یاتری

ساختمان این سازه که از اثرها با شکوه زمان قاجار مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد میباشد، چنان که در کتیبه ی تراس نیز آمده در سال ۱۲۵۵ به اتمام رسید. مسجد سيد اصفهان در طی محمد فرمانروا قاجار بوسیله حجت الاسلام حاج سيد محمد باقر شفتی که از روحانیون گرانقدر اصفهان و از مراجع بهتر قدر تشیع در حین خویش بود، محور گذاری شد.

با اعتنا به کتیبه های جانور در سازه، تاسیس آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد ساختمان و تزئینات آن نزدیک به ۱۳۰ سال به ارتفاع انجامیده میباشد. مسجد سید اصفهان یکی‌از مثال های نمادین و به یاد ماندنی هنر اسلامی میباشد که با ویژگیهای مختلف، دیده اهل لحاظ را به خویش جلب می کند.

معماری مسجد سيد
مسجد سيد اصفهان ۸۰۷۵ متر مربع مساحت دارااست.
مسجد سيد بنایی نصفه کاره بوده و دارنده چهار در اساسی، دو چهل ردیف، دو شبستان تعالی، یک گنبد، سه حیاط و بیش تر از ۴۵ حجره میباشد، ولی مناره ندارد.
باطن شبستانهای مسجد سيد نیز رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد کاشی کاری نشده میباشد.
مسجد سيد اصفهان اولی مسجدی میباشد که دارنده دو نصیب مسجد و مکتب به صورت به طور همزمان میباشد.
طرح ساختمان مستطیل صورت بوده (۸۵ × ۹۸ متر)، دارنده چهار تراس میباشد و از چهار جهت به خارج خط مش پیدا می نماید.
مسجد سید ساختمانی چهار ایوانی میباشد که با گونه های کاشی های مالامال نقش و رنگین پوشیده گردیده و کمال نازکی و هماهنگی فضاهای معماری را می اقتدار در آن روءیت کرد.
صحن مسجد سيد اصفهان از گوشه و کنار با غرفه ها و حجره های دو طبقه و ایوانها محصور گردیده و در میانه آن حوضی شکیل جای دارد.
بر بالای تراس جنوبی، ساختمان بلند ساعتی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد با تزیین کاشی تاسیس شده است.

خلال خصوصیت هایی که اجزا و عنصرها معماری مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد به تنهایی و تحت عنوان یک جز دارا هستند، نحوهی سازمانده و رابطه این موادسازنده با هم نیز، خصوصیت هایی را در فضای میدان ساخت و ساز می نماید که‌این ویژگیها بر معنای میدان تأثیر متعددی دارا هستند و به نوعی رابطه در میان هیبت و کوشش در اطراف را تداعی می نمایند که سبب ساز تولید فضای با مضمون‌ و هویتمند شد‌ه‌است.

نسبت طول جداره به کف، یا این که همان محصوریت در میدان خان ۱ : ۳ میباشد که درین نسبت ناظر خلال جداره ها قسمتی از افق را نیز مشاهده می نماید. این سکو ی محصوریت مطلوبترین آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نسبت میباشد خلال نسبت طول جداره به کف، پیوستگی جداره های میدان نیز در تعریف‌و‌تمجید محصوریت آن نقش مهم دارااست.
برهان دیگری که از روش مضمون‌ و تصویر خیالی ، نام و نشان خاصی را از میدان به ارمغان آورده، ساختار آن میباشد که به جهت هندسه ی فضایی معمولی و قابل ادراک آن و سازماندهی مطلوب اجزا و متناسب با الگوی شهرسازی و معماری قاضی بر مجال خویش ، در حکم شناسنامه ای از فرصت و تاریخ ولادت این میدان و فعالیتهای ممکن در آن و … میباشد .
یک کدام از توقعات عموم از میدان به منزله ی یک فضای شهری، تعین فضایی میباشد، محصوریت جانور در میدان خان، تعین فضایی در‌این میدان تولید نموده است و حس قرار به دست آوردن در یک محیط را به آدم منتقل می نماید. به این ترتیب میتوان خاطرنشان کرد این میدان مهم ترین شرط هویتمندی را دارا میباشد
تناسبات مو جود در میان عنصرها کالبدی درین میدان، مقیاس انسانی در آن تولید نموده است. رعایت مقیاس انسانی در میدان ، سبب ساز تداوم حضور عموم گردیده‌است. همینطور رعایت مقیاس انسانی، آسایش بصیرت در میدان به وجود آورده میباشد. وجود مقیاس انسانی در میدان خان، بیان کنده اعتنا به نیازهای انسانی در آن میباشد.
هرچه که بشر ریلکس خیس بتواند با گوشه و کنار خارج از خویش رابطه برقرار کند و هرچه گوشه و کنار با نیازها و انتظارات و خاطره های او مجاورت خیس باشد، وابستگی خیال بیشتری در او به وجود می‌آید که به تقویت نام و نشان فرد و جامعه می انجامد که‌این کلیه در فضای میدان به روش بارزی مشاهده می شود.
تباین فضایی در میدان خان که از ادغام دیدنی و پیوسته ای از فضاهای متباین به وجود آمده میباشد از خصلت های پر‌نور این میدان میباشد.
در‌این میدان فضاهای باریک و گشاد، سرپوشیده و سرباز و … به زیبایی در کنار هم قرار گرفته اند. همینطور جداشدن حوزه علمیه از مورد به خیال و خاطر تلاش ویژه اش و جداشدن گلدسته از مسئله اش به انگیزه داشتن هیبت گوناگون با مسئله خصوصیت تباین را منجر گردیده‌است.
مراد از عنصرها عملکردی اثبات، کاربری های جانور در میدان خان میباشد. همانگونه که پیش از این نیز اشاره شد فضای شهری ضمن صورت کالبدی دارنده محتوا میباشد، فعالیتها و رفتارهای به کارگیری کنندگان، محتوای فضای شهری را تشکیل می‌دهند. همان گونه که اشخاص خلال ظواهر با رفتارهایشان شناسایی میشوند، نام و نشان فضای شهری نیز با صورت و شاکله آن گزینش میگردد.
کاربری های جان دار در میدان مشتمل بر کاربری تجاری، آموزشی، مذهبی، خدماتی و … میباشد که در واقع محتوای آن را تشکیل می‌دهند و با بروز فعالیتها و عملکردهای محتلف منجر و تولید نام و نشان درین دور و بر گردیده‌است .
تنوع کاربری های جانور در میدان خان باعث جذب و حضور اشخاص مختلف در آن گردیده است و در میدان سرزندگی ساخت و ساز نموده است. همان دیگر حضور همیشگی اشخاص درین رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد گوشه و کنار، حادثه مجدد این حوادث و تداعی آن ها در ذهن ساکنین، شم وابستگی اشخاص را به میدان افزایش داده و به رفتارهای آنان جهت می‌بخشد و اینجاست که نام و نشان جمعی درین فضای شهری متجلی میگردد.
قابل ذکر میباشد علی رغم وجود کاربری های متنوع در میدان، شیوه ی مخلوط و قرارگیری کاربری ها به طوری میباشد که‌این کاربری ها مزاحمتی برای یکدیگر ساخت نمیکنند.
موادتشکیل دهنده نصفه اثبات مو جود در میدان خان را می قدرت در دو تیم ی ارکان طبیعی و مصنوع قرار بخشید. موادسازنده طبیعی مشمول پوشش گیاهی و ارکان مصنوع مشتمل بر مبلمان شهری، ویترین فروشگاه ها، علایم و … میباشد . از آنجایی که فضای شهری مطلوب ترین بستر افزایش نام و نشان جمعی میباشد، چون درین فضاست که اشخاص آزادانه با یکدیگر به تعامل میپردازند و از بخش اعظمی از این تعاملات خاطره و روی داد می‌سازند، به خاطر می‌آورند و تداعی می نمایند.
وجود پوشش گیاهی و سایه اندازی درختان در فضای میدان، با اعتنا به قرارگیری در شهر یزد و در اقلیم گرم و کم آب، فضای بسیار قابل قبولی را برای استراحت و تعاملات اجتماعی مهیا کرده است شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و آن را به یک فضای باهویت تبدیل کرده است.

سازه شامل تراس ، کفش کن،مقبره ، سردابه مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد حجره ها و رواق میباشد. دیرین ترین قسمت معماری این سازه حرم یا این که اتاق بقاع است که‌این سازه در زمان های ایلخانی ، صفوی و قاجاری تاسیس شده است.امام زادگان پنج بدن محله زرند کهنه شهر مامونیه ازنوادگان امام موسی بن جعفر (ع) و امام زین آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد العابدین (ع) می باشند.
سازه به گفته اهل یک محل و متن زیارتنامه درون مقبره امامزادگان سیداولیا(علیه السلام)، سید معصوم(علیه السلام) و سیدافضل(علیه السلام) از نوادگان امام سجاد(علیه السلام) بوده و امامزاده محسن(علیه السلام) و امامزاده سیدابوالحسن(علیه السلام) از نوادگان امام کاظم(علیه السلام) هستند و برخی معتقدند که امامزادگان محسن(علیه السلام) و سیدابوالحسن(علیه السلام) در رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد دامنه کوه مجاورت شهر زرندکهنه مدفون می‌باشند.

جناب حجت الاسلام آقای همایون فراهانی در پژوهش ها خود امامزاده احمدبن زین العابدین(علیه السلام) را از مدفونین این حرم بیان کرده است.
این تاثیر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ با شمارهٔ شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد تصویب ۲۳۸۱۰ به‌تیتر یک کدام از اثر ها ملی کشور ایران به تصویب رسیده میباشد.

در معماری اسامی کشور‌ایران، با‌یقین جنبه های ساختمانی مسجد غدیر بلوار معلم مشهد و ابداع در فضاهای مساجد و ساخت‌و‌ساز فضایی نو در سیر تاریخی خویش، از مداقه بالایی بهره مند است یک معماری جمهوری اسلامی ایران در عنصرها معماری همانند قوس ها، تاق بندی ها، گنبد و حتی مقرنس تحت عنوان یک تزئین حجمی و سه آینده پیشتاز بوده و توانسته میباشد این دستاوردها به دیگر میهن های اسلامی نماد دهد.
جلوه های زیبای مسجد تاریخی در کشور‌ایران عبارتنداز معماری، گچبری، آجرکاری، کاشی کاری، مقرنس کاری، خوشنویسی، گوشه و کنار آرایی و … در طی نسل ها و قرنها متمادی، پاکترین و امن ترین ملجاء برای هنر اسامی، مساجد کشور‌ایران بوده میباشد
از‌آن‌جا‌که در برخی از احادیث اسلامی مسجد غدیر فلاحی مشهد حتی نگارگری گل و بوته یا این که گیاه نیز مکروه شمرده شد‌ه‌است، هنرمند مسلمان در تزیین مساجد صورت گل و گیاه را تغییر تحول داده و حالتی نمادین به آنان بخشیده میباشد. نقش های اسلیمی شگفت انگیزی که در تزیین مناره و سردر و گنبد به وجود آمده میباشد موید این مقاله میباشد.
تزیینات کاشیکاری از دیر گشوده در کشور ایران متداول بوده و به خصوص در مسجد اهل ایران از این هنر استعمال کرده اند.
ولی گونه های مختلف با رنگ های متفاوتی وجود دارااست، مثال های اصیل کاشی مسجد در جمهوری اسلامی ایران مشمول، معرق و معقلی و هفت رنگ میباشد. رنگ های قشنگ ومتنوع و طبیعی مسجد بابا غدیر مشهد این کاشی ها لینک و پیوند در بین عرش و فضای متبوع را برای بیننده القا نموده است. این نقشها که اکثر اوقات از نقوش گیاهی، برگها ودرختان پیچان نشات گرفته اند گرانقدر گرایی و شم معاش را در گلشن های آرمانی آدم، تداعی می نمایند.
زیباترین و مشهور ترین مساجد جمهوری اسلامی ایران
از زیباترین و معروفترین مساجد اهل ایران می اقتدار از مسجد روحانی فهرج، تاریخانه دامغان، مسجد پاد شاه اصفهان، مسجد روحانی لطف الله، مسجد گوهر خنده رو مشهد، مسجد کبود مسجد بابا قدرت مشهد تبریز ، مسجد میرپنج و… اشاره نمود

طرح کلی مسجد فهرج از یک شبستان مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و رواقی دور یک ایوان مرکزی درست شده میباشد.
عمق این شبستان دو دهانه (فرش انداز) و عمق رواق آن یک دهانه می باشد.
بر فراز هر دهانه شبستان یک قوس نادر خیز تیزه دار، که پاکار آن از سطح جرزهای دو طرف اندکی پیش نشسته، وجود داراست.
پهنا دهانه میانی شبستان مسجد فهرج ، مانند مثال شبیه اش در مسجد تاریخانه دامغان مقداری پهن خیس از دو دهانه مجاورش میباشد.
این بزرگی دهانه میانی در سمت قبله که بر محراب تاکید می نماید مثلا خصوصیت های معماری اسلامی اهل ایران در‌این روزگار میباشد.
شبستان مسجد جامع فهرج واجد ستونهای مستطیل شکلی میباشد که در هر کناره آن‌ها، ستونکهای توکار گرد تزیینی به چشم می خورد.
محراب گچی مسجد فهرج در انتهای دهانه میانی شبستان، بر روی دیوار قبله قراردارد و عرضش ۲/۳۲ متر و ارتفاعش ۳/۲۴ متر هست.
یک محراب گچی خرد الحاقی نیز در سمت آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد غربی محراب اساسی و در مسافت یه خرده از آن جای دارد.
پنجره ای مستطیل صورت در داخل یک فریم تزیینی یک سری پره، مقابل محراب بر روی اسپر ذیل طاق وجود داراست.
نمای شبستان در باطن ایوان مسجد جامع فهرج مشتمل بر سه قوس تیزه دار است که دهانه میانی از دو دهانه مجاورش عریض خیس میباشد.
در مقابل شبستان مسجد فهرج یک رواق چهار دهانه که با طاقهای گنبدی صورت پوشیده گردیده‌است، جای‌دارد این چهار دهانه از حیث تعداد و صورت با ضلع مقابل، یعنی سه دهانه شبستان متقارن نمی‌باشد.
طول شبستان تحت عنوان مهم‌ترین نصیب مسجد از دیگر بخشهای آن بیشتر میباشد.
از طرفی ایوان مسجد فهرج به طور کامل مربع وجود ندارد ضلع شمالی اندکی از نصیب جنوبی پهن خیس میباشد، بدین ترتیب به مراد پوشش این بخش عریض خیس که بایستی در پیاده سازی ارتفاعش کمتر از شبستان نیز باشد، تاسیس چهار دهانه رواق ضروری بوده میباشد.
در سمت شمال غربی سازه، مناره استوانه ای صورت به یاروهمدم چندین اطاق در کنار آن مشاهده میشوند.
این مناره که از آجرهای خشتی تشکیل‌شده دارنده پله‌پله مارپیچ و ورودی آن به باطن رواق گشوده میشود.
به لحاظ می‌رسد که‌این مناره، منارهای غیروابسته نبوده و ابعاد به مسجد اضافه شد‌ه‌است هر یک سری که هنوز استدلال متقنی در باب تاریخ ساختش نیست.
ورودی فعلی مسجد جامع فهرج در سمت جنوب غربی سازه و دو در ورودی دیگر که یکی از گشوده و دیگری مسدود میباشد، در سمت شرقی مسجد قرار دارا‌هستند.
شبستان مسجد فهرج و هردو سمت شرقی و غربی آن که در امتداد رواق می‌باشند، به وسیله طاقهای گهوارهای پوشیده گردیده اند.
رواق شمالی با نیم گنبدهایی که هر مورد از آنان دارنده کناره سازیهای بیضی صورت کوچکی می باشند، مسقف شده است.
بقایای یک شبستان مستطیل صورت که احتمالا تحت عنوان شبستان زمستانی آیتم استعمال قرار می گرفت در سمت جنوب غربی مسجد وجود دارااست.
بعدها خشتهای این شبستان، قرارگیری آن در سوا محدوده مسجد اول و روش گوناگون پوشش آن از شبستان اساسی مسجد جامع فهرج، نشانگر الحاقی بودن آن میباشد.
نکته حائض اهمیت استعمال از الگوی رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد رایج عربی مسجد در آن عصر در پیاده سازی این سازه میباشد، البته طاقهای گهواره ای، بعد ها بلندمرتبه آجرهای خشتی و کناره سازیهای بیضی صورت، نشانگر تداوم نحوه های ایجاد کرد معماری ساسانی در قرنها نخستین اسلامی است.
سه طرح گچبری که از لحاظ ایفا دارنده مدل شبیه ای هستند در مسجد چشم می گردند، یک قوس تعدادی پره در بالای محراب و برنامه ای شبیه که در پایین طاق بر روی دیوار جنوبی شبستان، طرح پله ای صورت برروی دیوار انتهایی رواق در سمت شمال غربی سازه و برنامه ای به صورت تابش فروغ و روشنایی بر روی سطح بیرونی قوس جناغی محراب خرد.
در بخش شمالی تراس مسجد فهرج نیز، سه طرح به صورت شیارهای عمودی با قوس تیزه داری در بالای هر مورد، در نمای رواق چشم میشوند.
سه طرح دکوری به صورت درورودی که هرکدام از آن‌ها ۱/۷۹ متر عرض و ۲/۴۸ متر طول دارا هستند در بخش شرقی سازه، تحت رواق قرار دارا‌هستند. این درها به رنج مجروح اند البته بقایای گچبری قرمز برروی یک کدام از به چشم می خورد.
سازه از آجرهای خشتی به بعدها میانگین ۵ × ۳۲ × ۳۲ سانتیمتر شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و با ملات گل تاسیس شده است.

آرامگاه سعدی مشهور به سعدیه به محل معاش و دفن شعر مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد سرا پررنگ پارسی گوی، یکی‌از جاذبه های توریسم شهر زیبای شیراز میباشد. این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار گلشن دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز جای دارد. در حوالی بقعه، قبور متعددی از بزرگان آئین وجود دارا هستند که سازه به وصیت خویش، در آنجا مدفون گردیده اند برای مثال مهم‌ترین های آن می اقتدار شوریده شیرازی را اسم پیروزی که آرامگاهش توسط رواق به آرامگاه سعدی متصل گردیده است.
تاریخچه تشکیل داد آرامگاه آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد سعدی
آرامگاه سعدی برای نخستین دفعه در قرن هفتم به وسیله شمس الدین محمد مالک دیوانی وزیر دارای اسم و رسم اباقاخان، به صورت بقاع ای بر فراز قبر سعدی ساخته شد. در سال 998 به حکم حکمران عجم، خانقاه روضه خوان ویران شوید و اثری از آن باقی نماند. در سال 1187 ه ق. به فرمان کریم ومهربان خان زند، بنایی پر اسم و رسم به عمارتی ملوکانه از گچ و خشت بر بالای مزار سعدی سازه شوید

بنایی که در طول کریم ومهربان خان تشکیل‌شده بود تا سال 1327 ه. ش. برپا بود. در زمان قاجاریه (سال 1301) به وسیله فتحعلی خان صاحب و مالک دیوان نوسازی شد و چندین سال سپس نیز حبیب ا… خان قوام رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد الملک امر تعمیر و ترمیم قسمتی از سازه را صادر کرد و تولیت آن به آخوند ملا زین العابدین شیرازی امانت شد.

در سال 1329 به وسیله علی اصغر حکمت و انجمن اثر ها ملی کشور‌ایران، بنای کنونی به مکان ساختمان سابق آرامگاه سعدی ساخته شد و مراسم بهره برداری قانونی آن در اردیبهشت 1331 برگزار شوید. این سازه با اقتباس از کاخ چهل ردیف و تلفیقی از معماری قدیم و تازه اهل ایران به وسیله محسن فروغی ساخته شد و یک کدام از زیباترین بناهای آرامگاهی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد کشور ایران میباشد.